जर तुम्ही नोकरी करत असाल, तर तुमच्या एचआर आणि पेरोल विभागाने तुमच्या पगारातून आयकर आधीच मोजला असेल आणि ते पैसे पगार खात्यात पाठवण्यापूर्वी कर कापतात. पण तुम्हाला माहिती आहे का की आयकर विभाग तुमच्या सीटीसी (कॉस्ट टू कंपनी) पॅकेज आणि टेक होम पगारावरील कर कसा ठरवतो? तुमच्या पगार आणि कर नियोजनासाठी ही माहिती महत्त्वाची आहे. चला ही प्रक्रिया समजून घेऊया.

सीटीसी आणि टेक होम पगार म्हणजे काय?

सीटीसी (कंपनीचा खर्च): तुम्हाला कामावर ठेवण्यासाठी कंपनीला खर्च करावा लागणारा हा एकूण खर्च आहे. तुमच्या पगाराव्यतिरिक्त, त्यात कंपनीकडून मिळणाऱ्या इतर सुविधा जसे की पीएफ, ग्रॅच्युइटी, बोनस, वैद्यकीय विमा आणि इतर फायदे समाविष्ट आहेत.

घरी घेऊन जाण्याचा पगार: यालाच सकल पगार असेही म्हणतात. ही रक्कम प्रत्यक्षात कंपनीकडून तुम्हाला दिली जाते. त्यामध्ये तुमचा मूळ पगार, बोनस, भत्ते आणि इतर घटक समाविष्ट असतात आणि ते तुमची प्रत्यक्ष कमाई मानले जाते.

आयकर कशावर कापला जातो?

सीटीसी आणि एकूण पगारातील फरक समजून घेणे महत्त्वाचे आहे कारण आयकर सीटीसीच्या आधारे नव्हे तर एकूण पगाराच्या आधारे मोजला जातो.

सीटीसीवर कर का कापला जात नाही?सीटीसी म्हणजे कंपनी तुमच्यावर एकूण खर्च करणारी रक्कम, परंतु त्यात पीएफ आणि ग्रॅच्युइटी सारखे घटक समाविष्ट आहेत, जे कर कक्षेच्या बाहेर आहेत. याशिवाय बोनस, प्रोत्साहन, वैद्यकीय विमा, मुदत विमा यासारख्या इतर सुविधांचाही त्यात समावेश आहे. म्हणून, सीटीसी हे तुमचे खरे उत्पन्न नाही आणि त्यावर आयकर मोजला जात नाही.

एकूण पगारावर कर का कापला जातो?प्राप्तिकर कायद्यांनुसार, एकूण पगार हा प्रत्यक्ष उत्पन्न मानला जातो. यामध्ये मूळ वेतन, बोनस, भत्ते आणि इतर घटकांचा समावेश आहे. या सर्वांची बेरीज करून, तुमचे एकूण उत्पन्न मोजले जाते आणि त्यावर कर मोजला जातो. कर कपातीनंतर उरलेली रक्कम म्हणजे तुमचा घरी नेण्याचा पगार, जो कंपनी तुमच्या खात्यात जमा करते.

अशाप्रकारे, आयकर विभाग एकूण पगाराच्या आधारे तुमच्या प्रत्यक्ष कमाईचा अंदाज लावतो आणि त्यावर कर मोजतो.