हरियाणा सरकारने शाळांमध्ये मुलांच्या प्रवेशाबाबत एक महत्त्वाचा बदल केला आहे. आता, सरकारी आणि खाजगी शाळांमध्ये इयत्ता पहिलीमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी मुलांचे वय किमान ६ वर्षे असणे आवश्यक आहे. पूर्वी ही मर्यादा ५ वर्षे होती, जी २०२४-२५ च्या शैक्षणिक सत्रात ५.५ वर्षे करण्यात आली होती, परंतु आता पुन्हा एकदा सरकारने ती ६ वर्षे केली आहे. हा नवीन नियम २०२५-२६ या शैक्षणिक सत्रापासून लागू केला जाईल.

आदेश जारी, आता ६ वर्षांखालील मुलांना प्रवेश मिळणार नाही

हरियाणाच्या शालेय शिक्षण विभागाने या संदर्भात आदेश जारी केले आहेत. यानुसार, १ एप्रिल २०२५ पर्यंत ६ वर्षे पूर्ण करणाऱ्या मुलांनाच इयत्ता पहिलीमध्ये प्रवेश दिला जाईल. तथापि, ६ वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या काही महिन्यांच्या मुलांना शिक्षण हक्क कायदा (RTE) २००९ अंतर्गत ६ महिन्यांची सूट दिली जाईल.

पूर्वी ५ वर्षांची मुलेही शाळेत जात असत.

गेल्या काही वर्षांपासून, हरियाणामध्ये, मुलांना ५ वर्षांच्या वयातच इयत्ता पहिलीमध्ये प्रवेश दिला जात होता, परंतु गेल्या वर्षी सरकारने तो वाढवून ५.५ वर्ष केला. आता पुन्हा एकदा सरकारने ते ६ वर्षे केले आहे. याचा अर्थ असा की जर तुमचे मूल ६ वर्षांचे नसेल तर त्याला पहिलीच्या वर्गात प्रवेश मिळणार नाही.

राष्ट्रीय शिक्षण धोरण २०२० अंतर्गत बदल

हा बदल राष्ट्रीय शिक्षण धोरण २०२० अंतर्गत करण्यात आला आहे, ज्यामध्ये असे म्हटले आहे की मुलांच्या मानसिक आणि शारीरिक विकासासाठी, त्यांना प्रथम पुरेशा नर्सरी आणि पूर्व-प्राथमिक वर्गात उपस्थित राहणे महत्वाचे आहे जेणेकरून त्यांचे मूलभूत शिक्षण मजबूत होईल. मुलांचा संज्ञानात्मक विकास (विचार करण्याची आणि समजून घेण्याची क्षमता) वाढवणे हा त्याचा उद्देश आहे.

आई आणि बाबांना आता वाट पहावी लागेल.

पूर्वी, जे पालक आपल्या ५ वर्षांच्या मुलांना पहिलीच्या वर्गात पाठवण्याचा विचार करत होते, त्यांना आता थोडी जास्त वाट पहावी लागेल. पूर्वी ५ वर्षांची मुले शाळेचा गणवेश घालून आणि बॅगा घेऊन सहज शाळेत जाऊ शकत होती, पण आता त्यांचे हे स्वप्न ६ वर्षांच्या आधी पूर्ण होणार नाही. शालेय शिक्षण विभागाच्या मते, मुलांच्या योग्य मानसिक विकासासाठी हे पाऊल उचलण्यात आले आहे.

या बदलाचा मुख्य उद्देश म्हणजे मुलांचा मानसिक आणि शारीरिक विकास लक्षात घेऊन त्यांना एक मजबूत शैक्षणिक पाया देणे. आता पालकांना त्यांच्या मुलांना पूर्व-प्राथमिक आणि नर्सरी वर्गात वेळ दिल्यानंतरच इयत्ता पहिलीमध्ये पाठवण्याची संधी मिळेल, जेणेकरून त्यांचा अभ्यास योग्य पद्धतीने सुरू होईल.